هنر به مثابه عشق: قصه مهرمنیر
آیا تا به حال زمانی که یک اثر هنری را تماشا می‌کنید، از خود پرسیده‌اید که هنر و دستاوردهای عینی آن نتیجه چه فرایند یا احساسی هستند؟ شاید بتوان گفت که هنر چیزی جز «عشق» نیست؛ عشق به خلق زیبایی‌ها، به تصویر کشیدن رویاهایی که در دل هنرمند زنده می‌ماند و در نهایت به بازتاب دغدغه‌هایی که از ابتدا تا انتها در زندگی او حضور دارند.
اجازه دهید در این یادداشت کوتاه از زنی بگوییم که برای او، هنر و هنرمند اهمیت فراوانی داشت و آرزوهای بزرگش برای احیای هنری با اصالت و تاریخ کهن، به مسیری پر از چالش‌ها و موفقیت‌ها تبدیل شد: مهرمنیر جهانبانی.
مهرمنیر جهانبانی زنی تحصیل‌کرده از خانواده‌ای سرشناس و متمول بود، اما عشق به هنر، او را از دیگران متمایز می‌کرد. او که با دریافت هدیه‌ای از دیار رنگ‌ها و نقش‌ها، با سوزن‌دوزی بلوچ آشنا شده بود، به‌واسطه روحیه پر از تلاش و کنجکاوی نسبت به پدیده‌های هنری، تصمیم گرفت با وجود تمام مشکلات و چالش‌ها، به بلوچستان سفر کند و از نزدیک با این هنر شگفت‌انگیز آشنا شود.
بلوچستان، سرزمینی با هنرمندان ناشناس و ساده‌زیست است که زبان هنر را برای بیان حرف‌های ناگفته‌شان انتخاب کرده‌اند. مهرمنیر جهانبانی آن‌چنان شیفته هنر سوزن‌دوزی بلوچ شد که با تمام توان وارد این عرصه شد و به‌طور جدی به حفظ و گسترش این هنر پرداخت. او نه تنها بر حفظ اصالت نقش‌مایه‌های باستانی بلوچ تاکید داشت، بلکه به نوآوری و مدرن‌سازی این هنر نیز پرداخته و به شکلی نوین آن را در معرض دید جهانیان قرار داد.
یکی از دستاوردهای مهم مهرمنیر، حفظ و تقویت استقلال مالی زنان بلوچ بود. او با تمام جدیت در همکاری با هنرمندان بلوچ، بیش از چهارصد زن هنرمند را با خود همراه کرد تا دست‌دوزی بلوچی را از نو احیا کنند. از جمله هنرمندان برجسته‌ای که در این مسیر با او همراهی کردند می‌توان به مهناز جمال‌زهی، فاطمه دادکانی و آمنه چارق‌زاده اشاره کرد.
همچنین مهرمنیر موفق شد هنر باستانی «بلوچی‌دوزی» را به هموطنان و هنردوستان در سراسر جهان معرفی کند. او جایگاه مستحکم و مهمی برای هنر بلوچ ایجاد کرد که در آن نقوش و رنگ‌ها به شکلی متنوع‌تر و تازه‌تر به نمایش درآمدند. او با همیاری دوستان هنرمند و متخصص خود، توانست مرزهای این هنر را گسترش دهد و سهمی بزرگ در معرفی آن به جهان داشته باشد.
امروزه سوچن نیز با همان عشق و تعهد به حفظ و احیای هنر سوزن‌دوزی بلوچ در حال حرکت است. این برند، که بر اساس همان عشق به هنر و فرهنگ بلوچ بنا شده، با وجود تمامی مشکلات، تلاش می‌کند تا زنان هنرمند بلوچ را در مسیر هنری خود دوباره به زندگی بازگرداند و جایگاهی دوباره برای هنر سوزن‌دوزی بلوچ بسازد.
این همان مسیری است که مهرمنیر جهانبانی آغاز کرد و امروز سوچن ادامه‌دهنده‌ی همان راه است. در هر گام از این سفر هنری، عشق و اصالت بلوچ با دست‌های هنرمندانش به دنیای مد و هنر معرفی می‌شود و صدای این زنان هنرمند به گوش جهانیان می‌رسد.
